دكتر سيدرضا صالحي رئيس سازمان اسناد و كتابخانه ملي صبح امروز پنجشنبه 13 آذرماه در پنجمين گردهمايي معاونان، مديران و كارشناسان فرهنگي سازمان سما سخنراني كرد. در اين گردهمايي كه جمعی از شخصيت‌هاي فرهنگي نيز حضور داشتند، دكتر صالحي ضمن برشمردن كاركردهاي فرهنگ در جامعه، بيان داشت: بستر اصلي توسعه، بايد فرهنگ باشد كه متأسفانه در بيشتر موارد اقتصاد را بستر اصلي توسعه لحاظ كرده‌اند.

رئيس سازمان اسناد و كتابخانه ملي ادامه داد: سرعت تحولات فرهنگي در ايران بسيار بالاست و جامعه ايران در مسير تحولات فرهنگي و اجتماعي متغيري قرار دارد. ایشان در ادامه افزود: دليل سرعت بالاي تغييرات در جامعه اين است كه ما اكنون در يك جامعه شبكه‌اي قرار داريم و كل جامعه تحت تأثير ارتباطات رسانه‌اي به‌ويژه شبكه‌هاي اجتماعي قرار دارد.

دکتر صالحي در بخش ديگري از سخنان خود با ارائه آماري از تعداد جمعيت جوان كشور اضافه كرد: در ايران ما با جمعيت انبوه جوانان مواجه هستيم كه اين مسئله خود يك فرصت مناسب است اما آسيب‌هايي را نيز دربردارد. وي افزود: در گذشته يك عده خاص از تغييرات جديد اطلاع داشتند و رسانه‌ها قدرت تأثيرگذاري و اطلاع‌بخشي زياد، نظير آنچه كه اكنون شاهد آن هستيم نداشتند.

اما اكنون با وجود جامعه شبكه‌اي همه مردم در هر مكاني كه باشند، مي‌توانند به جديدترين اخبار و نوآوري‌هاي اجتماعي و فرهنگي دسترسي پيدا كنند و اين مسئله نه‌تنها سرعت تحولات را چند برابر كرده است، بلكه قدرت تحليل دقيق را نيز از جامعه‌شناسان گرفته و اكنون به‌جرئت مي‌توان گفت جامعه‌شناسان ما از تحليل دقيق جامعه و پيش‌بيني آينده آن باز مانده‌اند.

دكتر صالحي در ادامه سخنان خود با مطرح كردن بحث وجود دوگانگي در جامعه ايراني، تصريح كرد: در ايران ما داراي دو فرهنگ رسمي و غير رسمي هستيم و در بسياري از موارد فرهنگ غير رسمي و دامنه نفوذ آن از فرهنگ غير رسمي پيشي گرفته است كه خود نيازمند مطالعه دقيق است. وي با مطرح كردن سؤالي در حيطه فرهنگي بيان داشت: اكنون آيا جهت‌گيري و جهت تغييرات كشور به‌سمت فرهنگ رسمي است يا غير رسمي؟ اين مسئله همان دوئاليسم يا دوگانگي فرهنگي است كه بايد مورد توجه سياست‌گذاران فرهنگ كشور باشد.

اين عضو هيأت علمي دانشگاه در ادامه با برشمردن گروه‌ها و مؤلفه‌هاي تأثيرگذار بر رفتار و فرهنگ جوانان و نوجوانان گفت: مركز آموزشي «سما» بايد ببيند كه تاكنون چه تأثيري توانسته بر منش فرهنگي دانش‌آموزان خود بگذارد و در رقابت با ساير گروه‌ها و مراجع تأثيرگذار موفق بوده است يا خير.

دكتر صالحي تصريح كرد: بر طبق يافته‌هاي جامعه‌شناسان در عصر حاضر، خانواده ها كمترين تأثير را بر نوجوانان مي‌گذارند و نهادهاي آموزشي مانند آموزش و پرورش نيز قبل از نهاد خانواده قرار دارند كه نشان‌دهنده تأثيرگذاري حداقلي اين دو نهاد است و بايد اين مسئله توسط مراكز علمي مانند «سما» مورد تحليل و آسيب‌شناسي واقع شود.

رئيس سازمان اسناد و كتابخانه ملي در ادامه خاطرنشان ساخت: متأسفانه ما در اولويت‌بندي نيازهاي جامعه دچار يك خطاي تحليلي هستيم و مسائل اقتصادي و مادي را در بستر توسعه قرار داده‌ايم كه نتيجه آن به وجود آمدن رذايل اخلاقي در جامعه مي‌شود. اگر ما بتوانم فرهنگ را به‌عنوان مهم‌ترين ركن توسعه و پايه و اساس توسعه لحاظ كنيم خيلي از مشكلات موجود فعلي در جامعه كه ناشي از نگرش مادي‌گرايانه و فرهنگ ستيزانه است، برطرف مي‌شود و منافع فردي بر منافع جمعي رجحان پيدا نمي‌كند.

دكتر صالحي در پايان سخنان خود انسجام‌بخشي، هويت‌بخشي، شخصيت‌آفريني و سازگاري را از كاركردهاي فرهنگ برشمرد و داشتن متدولوژي، مسئله‌شناسي، آسيب‌شناسي فرهنگي، اولويت‌شناسي، نيازشناسي فرهنگي، توليد فرهنگي و مصرف فرهنگي را براي رسيدن به توسعه فرهنگي لازم و ضروري برشمرد.

شايان ذكر است، پنجمين گردهمايي معاونان، مديران و كارشناسان فرهنگي سازمان سما صبح روز پنجشنبه 13 آذر 1393 به‌منظور بررسي و آسيب‌شناسي فرهنگي اين مركز در محل هتل فرهيختگان واحد علوم و تحقيقات دانشگاه آزاد اسلامي توسط «سازمان مدارس آزاد اسلامي» برگزار شد.