مراسم رونمایی از ترجمه فنلاندی شاهنامه فردوسی که با همکاری سفارت فنلاند در ایران به چاپ رسیده است، در کتابخانه مجلس شورای اسلامی برگزار شد.
دکتر سیدرضا صالحی امیری در این مراسم اظهار داشت: «ملت ایران، زبان، سرزمین و تمدن خود را وامدارفردوسی هستند، چراکه تداوم حیات زبان فارسی که رمز ماندگاری فرهنگ ایرانی است مدیون این شصیت و اثرارزشمند اوست. ما سالها دراشغال کشوری خارجی بودیم اما آن دوران سخت تمام شده است و زبان فارسی رازماندگاری فرهنگ ایرانی است.»
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی افزود: «فردوسی حق دیگری بر گردن ملت ایران دارد و آن غرورملی است. براساس مضامین عنوان شده درسراسرشاهنامه ایرانی بودن به عنوان افتخار در جامعه ایران تداوم بخشیده است. علاوه برآن اسلام و تشیع به عنوان عامل اصلی وحدت ملی مدیون فردوسی بوده است.»
وی تاکید کرد: «اگر بزرگان ادبیات درهرنقطه از جهان نبودند بازهم ملیت وجود داشت اما اگرفردوسی نبود شاید امروز کشوری به نام ایران با زبان فارسی وجود نداشت.»
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران خاطر نشان کرد: «ترجمه شاهنامه، بزرگترین هدیه یک غیرایرانی به ایرانی است و انجام این کار درخور بزرگترین هدیه از سوی ایرانیان است و آن هدیه اعطای لقب ایرانی به اوست.
همچنین در این مراسم، رئیس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی با بیان این که شاهنامه به احیای زبان فارسی و قوامبخشی هویت ایرانی و پیوند اقوام ایرانی اهتمام ورزیده است، گفت: «حکیم فردوسی دراین اثر فقط به روایتگری نبردها و خلق حماسهها نپرداخته است، بلکه بر مدارارزش های انسانی تلاش میکند تا ارزشهای والای اخلاقی را ترسیم کند و چهره انسانی به اثر خود بدهد. بنابراین شاهنامه حصار ملی گرایی را درنوردیده وپیام های معنوی او عالم گیر و جهانی شده است.»
محمدرضا مجیدی، افزود: «ارزشمندی تفکر، صلح و دوستی، عدالت و برابری، توانمندی جسمی و روحانی مضامین عالی شاهنامه است که به بیان همه آن چیزی پرداخته که امروزجهان پیرامونی و بشریت به آن نیازمند است. مجیدی با اشاره به ترجمه شاهنامه به زبان فنلاندی اظهارداشت: مترجم در ترجمه این اثر تلاش کرده است تا پیوندهای مشترک فرهنگی ملتها را که میتواند به پرورش جنبههای فرهنگی بیانجامد را به نمایش بگذارد تا اثردرتداوم فرهنگی ایفای نقش کند.»
رئیس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی درباره اقداماتی که برای شاهنامه درعرصه بین المللی انجام شده است، گفت: «ثبت شاهنامه بایسنقری درحافظه جهانی، ثبت جهانی نقالی درفهرست میراث ناملموس یونسکوازجمله این اقدامات است اما در سطح ملی نیازمند هماهنگی دستگاهها برای ترویج این اثر ارزشمند هستیم.»
درادامه، هری کمراین، سفیر فنلاند درایران با بیان این که روز ۲۳ آوریل از ۲۰ سال قبل توسط یونسکو به روز بین المللی کتاب نامگذاری شده است، این روزرا بهترین روز برای رونمایی از ترجمه شاهنامه به زبان فنلاندی دانست و گفت: «دراین روز مردم اروپا به یکدیگر کتاب هدیه میدهند و این ترجمه را میتوان هدیه فنلاند به مردم ایران دانست.»
وی ازایران به عنوان کشوری که نقش مهمی دررشد بشری دارد نام برد و خاطر نشان کرد: «ایرانیان در معماری، پزشکی، ریاضیات و موسیقی سر آمد جهان و شعرای ایرانی پیشگام فرهنگ در دنیا و فنلاند بودهاند. اکنون این فرصت برای هموطنان ما فراهم شده است که در کنار روابط سیاسی، روابط فرهنگی راهم تقویت کنند.»
یاکوهامین ، مترجم شاهنامه به زبان فنلاندی هم در ادامه مراسم، شاهنامه را متعلق به تمام مردم جهان دانست و اظهارداشت: «شاهنامه یک اثر هنری است و نمیتواند فقط متعلق به مردم ایران باشد. این اثر تاریخ جنگها و کشتارهایی است که در اقوام مختلف صورت گرفته و در شاهنامه به تصویر کشده شده است. البته تاریخ ایران در ادبیات عامیانه یا آثار دیگر به زبان فارسی نقل شده است اما آنچه شاهنامه را شاخص میکند ابیات نیست بلکه این است که تاریخ ملی ایران را رقم میزند.»
وی در ادامه گفت: «من مطالعات فارسی خود را از طریق شاهنامه آغاز کردم و بعد با چهار مقاله نظامی آشنا شدم اما روایت تاریخ در شاهنامه نظر مرا به خود جلب کرد و برای همیشه در قلب من جای گرفتو»
یاکوهامین در توضیح ترجمه شاهنامه به زبان فنلاندی گفت: «ترجمه من ازاین اثر، الهام گرفته ازکتاب نقد جلال طالبی مطلق از شاهنامه بوده است. درترجمه این اثرتلاش کردم تا از زبان خودم برای انتقال مفاهیم استفاده کنم.»
وی افزود: «در کتابی که امروز از آن رونمایی میشود فقط بخشی از اشعارشاهنامه یعنی ازابتدا تا پایان مرگ سهراب ترجمه شده است و تلاش میکنم در دورههای بعدی آثار کاملی ارائه دهم؛ البته تأثیر گذاری اشعار فارسی را نمیتوان با ترجمه به نثر فنلاندی منتقل کرد. حذف برخی نکات برای تبدیل به نثر ضروری بود.»
وی درپایان تاکید کرد: «ترجمه ۶۰ هزار بیت ازاین اثربه زبان دیگر ماورای قدرت من بود اما در ذهنم داستانهایی نقش بستند که تلاش کردم در قالب نظم و نثر به چاپ برسانم. ترجمه این اثرپنجره ای برای شناخت ایران و مردم این کشور است.»
نقالی، شاهنامهخوانی و معرفی شاهنامههای نفیس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی بخشهای دیگری از این مراسم بود.